Kościół w Polsce: Bilans pomocy Ukrainie rok od rosyjskiej inwazji

126 mln euro pomocy dla Ukrainy, dary o wartości 53 mln euro, 74 mln euro na pomoc Ukraińcom, przyjmowanie uchodźców często w domach prywatnych, zakonnych i parafialnych, dystrybucja pomocy oferowanej przez inne kraje – to owoc rekordowych zbiórek finansowych i rzeczowych oraz całorocznego zaangażowania Kościoła w Polsce dla ofiar inwazji rosyjskiej na Ukrainę. 

W działania pomocowe Kościoła w Polsce w imieniu Konferencji Episkopatu angażuje się Caritas Polska, ale także diecezje, zakony, parafie, wspólnoty, ruchy katolickie, wolontariusze, rodziny i zwykli obywatele. „Ten rok pokazał niezwykłą determinację Polaków, aby tym, którzy są ofiarami tej wojny, okazać wszelką możliwą pomoc” – powiedział ks. Leszek Gęsiak SJ, rzecznik Konferencji Episkopatu Polski.
Skala rzeczywistej pomocy Ukrainie jest trudna do oszacowania i w praktyce zdecydowanie przewyższa kwoty uznawane za oficjalne.

Pomoc uchodźcom 

Od 24 lutego 2022 roku ponad 8,5 mln uchodźców z Ukrainy przekroczyło polską granicę. Zostali przyjęci w różnych miejscach – w hotelach, stancjach, w domach zakonnych i parafialnych, często również prywatnych. Caritas Polska udzieliła pomocy około 2 mln uchodźców z Ukrainy. W Polsce na stałe działają 32 Centra Pomocy Migrantom i Uchodźcom, które w 2022 roku udzieliły wsparcia kilkudziesięciu tysiącom osób z Ukrainy. Do dziś Rycerze Kolumba ustanowili osiem Centrów Miłosierdzia w polskich parafiach. Szacują, że przez te miejsca przewinęło się ok. 300 tys. osób. Całkowita pomoc jest trudna do oszacowania, bowiem w miesiącach największego napływu ukraińskich uchodźców wiele domów i organizacji nie prowadziło ewidencji przyjmowanych osób, często wykorzystując wszelkie możliwości, by przyjąć osoby w potrzebie. 

Transporty z darami na Ukrainę

Organizacje, osoby prywatne, firmy, parafie i zgromadzenia zakonne od początku konfliktu wysłały setki tysięcy paczek pomocy. Z darów zebranych podczas zbiórek w szkołach, klasztorach, sklepach i kościołach na bieżąco wysyłano paczki wszelkimi możliwymi transportami – zorganizowanymi jak i dzięki zaangażowaniu wolontariuszy, którzy prywatnymi samochodami dowozili pomoc na Ukrainę.  
Caritas Polska do końca 2022 roku wysłał na Ukrainę około 1000 tirów z darami. W ramach akcji „Paczka dla Ukrainy” Caritas przesłał ponad 83 tys. paczek z podstawową pomocą humanitarną o wartości ponad 6 mln euro, zaś Rycerze Kolumba przekazali 150 tys. paczek żywnościowych o wartości blisko 3 mln euro. Do pomocy włączył się również Związek Polskich Kawalerów Maltańskich, wartość pomocy przez nich przekazanej to ponad 21 mln euro.

Pomoc finansowa

W dniu wybuchu wojny Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki wystosował apel, w którym wyraził solidarność z narodem ukraińskim i zapewnił o modlitwie i gotowości do pomocy dla Ukraińców. 27 lutego i 2 marca odbyły się zbiórki na rzecz Ukrainy. Dotychczas, na pomoc Ukrainie z funduszy Zespołu Pomocy Kościołowi na Wschodzie Konferencji Episkopatu Polski wydano ponad 360 tys. euro.

Krótko po wybuchu wojny Papieskie Stowarzyszenie Pomoc Kościołowi w Potrzebie (PKWP) przekazało na Ukrainę pakiet pomocy humanitarnej w wysokości 1 mln euro, następnie 300 tys. euro. Caritas Polska wystosował apel do Caritas Internationalis, w skład którego wchodzi 160 oddziałów Caritas z całego świata. W odpowiedzi na ten apel zebrano ponad 2 mln euro, a pomoc nadal płynie. W ciągu 36 godzin od rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 roku Rada Najwyższa Rycerzy Kolumba przeznaczyła 1,5 miliona dolarów na rzecz pomocy humanitarnej i założyła Fundusz Solidarności z Ukrainą. Łącznie Rycerze Kolumba zebrali około 20 milionów dolarów na cele pomocy humanitarnej.

Apele i modlitwa

Kościół w Polsce od początku inwazji Rosji na Ukrainę zaangażował się w pomoc materialną i duchową na rzecz poszkodowanych. 24 lutego 2022 Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki wystosował pierwszy apel do wiernych, zapewniając Ukraińców o modlitwie i gotowości do pomocy. W parafiach całej Polski przeprowadzono dwie ogólnopolskie kolekty, a pomoc stale zbierana jest i wysyłana na Ukrainę za pośrednictwem Caritas Polska, Caritas wszystkich polskich diecezji, zgromadzeń zakonnych i wspólnot. 

3 marca 2022 roku abp Gądecki napisał list do Patriarchy Moskiewskiego i Całej Rusi Cyryla z prośbą o interwencję u Władimira Putina ws. zakończenia działań wojennych. Pod koniec marca 2022 roku do Polski przybył ekumeniczny patriarcha Konstantynopola Bartłomiej I, odwiedzając przybyłych tu uchodźców i wyrażając wdzięczność za udzieloną im pomoc. W połowie maja abp Stanisław Gądecki oraz Prymas Polski abp Wojciech Polak i metropolita lubelski abp Stanisław Budzik udali się na Ukrainę.
Za pomoc dla Ukrainy podziękował Polakom papież Franciszek. „Pragnę także podziękować Polakom, za całą pomoc, jaką niosą narodowi ukraińskiemu” – powiedział Ojciec Święty.

Dzień pierwszej rocznicy wojny 24 lutego 2023 roku na mocy decyzji Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski jest dniem solidarności i modlitwy za Ukrainę, natomiast na niedzielę 26 lutego zaplanowano kolejną ogólnopolską zbiórkę we wszystkich kościołach w Polsce na rzecz Ukrainy.

Zdjęcia: Konferencja Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych, Rycerze Kolumba w Polsce